بوروکراسی و نظام اداری

یکبار شنیدم رییس جمهوری گرجستان در سخنرانی عمومی گفت که کشورش از لحاظ ثبت کسب و کار و شرایط گرفتن مجوز نسبت به همه جای دنیا ساده ترین مقررات را دارد. بنظر من این گفته تا حدودی درست است. در گرجستان برای گرفتن مجوز کار ها بطور معمول شرایط ساده ای وجود دارد. چند وقت پیش یک ایرانی که می گفت مدرک دکترای دامپزشکی دارد به گرجستان آمده بود و از من خواست که در مورد شرایط گرفتن مجوز برای داروخانه دامپزشکی تحقیق کنم، ایشان نگران بود که ممکن است مدرک تحصیلی او در گرجستان مورد تایید قرار نگیرد و در نتیجه مجوز داروخانه صادر نشود. نتیجه بررسی در مورد شرایط مجوز جالب بود، نیازی به هیچگونه مدرک تحصیلی نبود و هر فردی چه گرجستانی یا خارجی میتوانست مجوز این کار را داشته باشد. شرایط آسان و مقررات ساده برای انجام کسب و کار در گرجستان برای کارآفرینان ایرانی میتواند بسیاز جالب و جذاب باشد. یک ایرانی که همسن و سال من باشد بخش زیادی از عمر خود را در صفهای عریض و طویل صرف کرده است و بخشی را هم در راهروی پیچ در پیچ ادارات دولتی.

با همه توضیحاتی که دادم ، در برخورد با نظام اداری گرجستان با مشکلات خاصی مواجه خواهید شد. مقررات و قوانین مربوط به انجام کسب و کار آسان است اما کارمند حرفه ای و با تجربه که بتواند بخوبی شما را راهنمایی کند، موجودی نایاب است. این به وضعیعت خاص گرجستان و تحولات سالهای اخیر مربوط میشود. نظام اداری کنونی در گرجستان در سالهای بعد از انقلاب رز یعنی بعد از سال 2003 میلادی شکل گرفته است.بنابراین اکثر کارکنان جوان و کم تجربه هستند. در ادارات دولتی گرجستان کارمندی که پنج سال سابقه کار داشته باشد، کارمندی با تجربه محسوب میشود که ممکن است به مقام ریاست در اداره خود برسد. شما در ادارات دولتی گرجستان مدیران جوان زیادی خواهید دید. اگر به یک شعبه بانک در گرجستان مراجعه کردید و دیدید که کارمند بانک برای انجام یک عملیات ساده بانکی چندین برابر یک کارمند بانک در ایران باید زمان صرف کند، تعجب نکنید. در حوالی بازار تهران وقتی صبح به یکی از شعبات بانک مراجعه میکنید، مشتریانی را میبینید که گاه انبوهی از چک ، حواله و پول نقد را بهمراه دارند. کارمندان بانکهای ایرانی با سرعت و مهارت تمام عملیات بانکی را با کمترین درصد خطا به انجام میرسانند. اگر حتا یکی از این مشتریان بانکی با همان حجم کار به یکی از شعبات بانک در گرجستان مراجعه کند، ممکن است یک کارمند بانک را تا پایان ساعات کار اداری مشغول کند.

اینترنت در گرجستان

یکی از جاذبه های مهم گرجستان برای کارآفرینان ایرانی وضعیت اینترنت در این کشور است:

- در گرجستان دسترسی به همه وبسایتها آزاد است و دولت هیچگونه محدودیتی برای کاربران ایجاد نکرده است.بسیاری از مسئولین صفحه اختصاصی در فیس بوک دارند و از این طریق با مردم ارتباط دارند.

- هزینه استفاده از خدمات اینترنتی بسیار ارزانتر از ایران است ودر بسیاری از محلها دسترسی مجانی به اینترنت بیسیم امکان پذیر است.

- در تفلیس ، باتومی و سایر شهرهای مهم کشور همه جا امکان استفاده از خدمات اینترنتی وجود دارد و داستانهایی مانند اینکه پورت سرویس ما در محل شما پر شده است، کمتر ممکن است شنیده شود. من که از این داستانها اینجا نشنیده ام.

- وبسایتهای موسوم به نیازمندی ها در این کشور بسیار جا افتاده هستند. یک نشریه محلی مانند راهنمای همشهری در شهر تفلیس منتشر میشود که آگهی های مرتبط با نیازمندی ها را انتشار می دهد. درج اگهی معمولی در این نشریه رایگان است و تمام تبلیغات مشتریان را در وبسایت خود نیز منعکس میکند.

- دولت گرجستان استفاده عموم از کامیپوتر را تشویق میکند وتسهیلاتی را در این جهت فراهم اورده است، از جمله اهدای کامپیوتر رایگان به دانش آموزان کلاس اول و ارائه تسهیلات به بقیه افراد برای خرید کامپیوتر در راستای طرحی ملی بنام کامپیوتر برای همه. در رسانه های عمومی گرجستان کارشناسان مردم و خانواده ها را از کامپیوتر نمی ترسانند بلکه به ترویج کامپیوتر می پردازند و میدانند که خانواده های گرجی خودشان شعور لازم برای استفاده سالم فرزندانشان از کامپیوتر را دارا هستند.

بطور خلاصه اینکه در گرجستان رسانه ای بنام اینترنت در معنی واقعی خود وجود دارد و نیازی ندارید که شب و روز با یک سرویس شبه اینترنت سرو کله بزنید تا شاید برخی سرویسهای اینترنتی را بطور نیم بند از آن بدست بیاورید.

اداری یا مسکونی

در گرجستان شما میتوانید منزل محل سکونت خود یا هر آپارتمان مسکونی دیگری را به دفتر کار تبدیل کنید بدون انکه دولت مزاحمتی برای شما ایجاد کند. ممکن است منزل خود را به آشپزخانه عمومی برای تحویل غذا در محل مشتری یا حتا تبدیل به رستوران کنید، فقط باید مراقب باشید که مزاحم همسایه ها نباشید. در مورد همسایه ها هم زیاد نگران نباشید، اغلب آنها از اینکه ببیند شما کار و کاسبی راه انداختید و احیانن موفق هستید، خوشحال هم میشوند. بعنوان مثال در محلی که من هم اکنون ساکن هستم یکی از آپارتمانها در مجتمع مسکونی تبدیل به مهد کودک شده است و سرو صدای کودکان هر روز محیط را پر میکند اما تا بحال هیچکس به این وضعیت اعتراض نکرده است بجز من که گاهی زیر لب غرغر میکنم!!!

بخاطر دارم که اواسط دهه هفتاد شمسی یک اپارتمان مسکونی در بلوار ناهید تهران اجاره کرده بودم تا از آنجا بعنوان محل کار استفاده کنم. کار من در آن زمان ارائه یک سری برنامه های اموزشی مکاتبه ای بود و مراجعه کننده چندانی نداشتم چون جزوه های اموزشی از طریق پست برای متقاضیان ارسال میشد. فقط گاهی اوقات افراد با وقت قبلی برای مشاوره به دفتر من می آمدند. هنوز چند روزی از افتتاح این دفتر نگذشته بود که یکی از همسایه ها در راهروی اپارتمان من را صدا کرد و پرسید که شما از آپارتمانتان بعنوان محل کار استفاده میکنید والبته که پاسخ من مثبت بود. همسایه محترم بمن اخطار داد که هرچه زودتر باید بساطم را از آنجا جمع کنم وگرنه به اداره اماکن شکایت خواهد کرد. از ایشان پرسیدم که کار من چه مزاحمتی برای شما دارد و متاسفانه پاسخ این بود که به هیچ وجه و تحت هیچ شرایطی برای ما قابل قبول نیست که در این ساختمان دفتر کاری وجود داشته باشد. یکروز هم همسایه پایینی ما درب آپارتمان را زد و گفت که میخواهد در مورد پول شارژ آپارتمان توضیحاتی بدهد اما بعد از ورود به آپارتمان در این مورد توضیح خواست که آیا من با خانم منشی محرم هستم یا نه و چطور ما دو نفری ساعتها پشت یک درب بسته با هم هستیم.منظورم از این توضیحات این بود که در ایران تنها دولت نیست که بطور مستقیم فضای کسب و کار را دشوار کرده است بلکه بخشی هم به فرهنگ عمومی جامعه بر میگردد.

در گرجستان دولت کمترین دخالت را در حوزه کسب و کار شما خواهد داشت و فرهنگ عمومی جامعه نیز از شما حمایت خواهد کرد.

کارآفرینان ایرانی در گرجستان

من از سال 2000 میلادی به گرجستان رفت و آمد داشتم اما در حال حاضر مدتی است که در این کشور کار و زندگی میکنم. وقتی به آمار و ارقام نگاه میکنیم، متوجه میشویم که سالانه تعداد بسیار زیادی از ایرانیان کشور خود را ترک میکنند و در نقطه ای دیگر از جهان مقیم میشوند. برخی از مسئولان دولتی در نوشته ها و مصاحبه هایشان در مورد علت این پدیده به موضوع دستمزد بالا و دسترسی به امکانات رفاهی، آموزشی و تحقیقاتی بیشتر در کشورهای پیشرفته اشاره میکنند و انگیزه مهاجران را برخورداری از این امکانات تلقی میکنند. مسلمن این نظریه در مورد ایرانی هایی که به گرجستان مهاجرت میکنند، درست نمی باشد. گرجستان اقتصادی به مراتب ضعیف تر از ایران دارد، آمار بیکاری در این کشور بالا است و سطح دستمزدها نیز پایین تر از ایران است. ایرانی هایی که به گرجستان مهاجرت می کنند، دنبال استخدام شدن نیستند، بلکه اغلب این افراد کار و کاسبی خودشان را راه اندازی میکنند. از سال گذشته تاکنون تعداد ایرانیان مقیم گرجستان رشد چشم گیری داشته است .سال گذشته دیدن یک مغازه در خیابانهای تفلیس با تابلوی ایرانی پدیده ای نادر بود. اما حالا دیگر گرجی ها هم دارند به تابلوها و تبلیغات فارسی عادت میکنند. فضای مناسب برای کسب و کار در گرجستان که شامل قوانین آسان و مراحل اداری کوتاه برای گرفتن مجوز جهت شروع فعالیت ، حق مالکیت برای خارجی ها و بسیاری از موارد دیگر باعث شده است که گرجستان برای کارآفرینان جذاب باشد.

از این پس قصد دارم که در این وبلاگ بر روی موضوع کارآفرینی در کشور گرجستان یعنی جایی که اکنون خودم هم در آن زندگی میکنم بیشتر تمرکز کنم . برای حل مشکل فیلترینگ این وبلاگ در ایران یک دامنه جدید ثبت کرده ام تا دسترسی به این وبلاگ با آدرس مستقیم و نه تنها از طریق زیر دامنه های بلاگ سپات امکانپذیر باشد. بنابراین وبلاگ کارافرینی بزودی همچون گذشته ها در دسترس هموطنان داخل کشور نیز قرار خواهد گرفت.

کنفرانس کارآفرینان ارمنی و گرجی

در چار چوب سفر رسمی خود به گرجستان، "سرژ سرکسیان" رییس جمهور ارمنستان به همراه همکار گرجی خود در مراسم افتتاحیه کنفرانس کارآفرینان ارمنی و گرجی شرکت کرده است. "سرژ سرکسیان" تاکید داشته است که ارتباطات فعال میان کارآفرینان ارمنی و گرجی می تواند در امور رشد و توسعه همکاری ها میان گرجستان و ارمنستان نقش مهمی ایفا نماید. "سرژ سرکسیان" همچنین در نطق خود به وضعیت حاکم بر زمینه های اقتصادی ارمنستان و اقدامات انجام گرفته جهت بر طرف نمودن پیامدهای منفی بحران اقتصادی نیز اشاره کرده است. رییس جمهور ارمنستان افزوده است که زمینه های تکنولوژی های اطلاعاتی این کشور به سرعت رشد و توسعه می یابد و ممکن است طی سال جاری در این زمینه 25 درصد رشد ثبت شود. با توجه به این نکته مهم نیز شرکت ها و کمپانی های خارجی در این زمینه های ارمنستان سرمایه گذاری می کنند. "میخاییل ساکاشویلی" رییس جمهور گرجستان نیز به نوبه خود به موفقیت های دولت گرجستان در مبارزه با رشوه خواری اشاره نموده و تاکید داشته است که اقدامات "سرژ سرکسیان" جهت رشد و توسعه ارمنستان در مرکز توجه دولت گرجستان قرار دارد. مقامات رسمی گرجستان بیشتر به اقدامات دولت ارمنستان در زمینه های کشاورزی اشاره کرده و خواهان تکرار آن اقدامات می باشند. یادآوری می نماییم که بازدید رسمی "سرژ سرکسیان" رییس جمهور ارمنستان به گرجستان پایان یافته است. و هیئت ارمنستان به سرپرستی "سرژ سرکسیان" به ایروان بازگشته است.

Public Radio of Armenia